Algemene Beschou­wingen begroting 2022

1e termijn

Ja, 2021 was weer het tweede jaar onder de schaduw van de pandemie. De effecten waren iets anders, vooral vanaf de tweede helft van het jaar mochten we meer genieten van versoepelingen. Hierbij willen we ten eerste onze waardering uiten voor iedereen, die onze samenleving dit jaar ook heeft geholpen draaiende te houden.

Voorzitter, begroting 2022. Een sluitende begroting van 408 miljoen. Een sluitende begroting en een opgeblazen coalitie. Natuurlijk voorzitter, we kunnen geen APB hebben zonder even stil te staan bij de politieke ontwikkelingen van het afgelopen periode. Na het reces is onze politieke arena ineens zeer warm geworden, voorzitter. Een lokale, politieke klimaatopwarming. Ineens zagen we dat de kerncoalitie niet blij was met hun partners. Dat mag en kan natuurlijk. Een coalitie van 5 partijen zonder enige frictie en conflict, het is een ‘mission impossible’ voorzitter. Maar wat begin september gebeurde was, op z’n zachts gezegd, heel interessant. Want, in plaats van hun ongenoegen te uiten met bijvoorbeeld een stevig debat, of een motie van treurnis, of indien ze niet blij waren met die 2 wethouders, met een interpellatiedebat, is de kerncoalitie gekomen met een “motie van wantrouwen”. Met andere woorden, en vertaald naar straattaal, er was een stok, een mes en een pistool op de tafel. Wat deden ze? Ze hebben om een schorsing gevraagd, gingen weg, en kwamen terug, met een bazooka, voorzitter. Wat we vooral triest vinden van dit hanengevecht is dat het over de rug van vluchtelingen, kwetsbare mensen werd uitgevochten. Kwetsbaar als een mus. Dat wil ik meegeven aan alle collega-fracties hier en aan het college.

Voorzitter, even een stapje terug. Want hoewel we dezer dagen langzamerhand, met veel trekken en duwen, de pandemie achter ons proberen te laten, kwam een stevige herinnering binnen, afgelopen zaterdag. Weet u het nog? Zoönosen? Een zeer besmettelijke vogelgriepuitbraak. 107.000 dode dieren. Laten we dit even laten bezinken, 107.000! En, niet ver van hier, in Grootschermer, 9 km in vogelvlucht. Voorzitter, dit is de zoveelste waarschuwing voor ons. Onze relatie met de natuur, specifiek met dieren, is problematisch. Daarom voorzitter, hebben we afgelopen maandag artikel42 vragen gesteld. We hopen op een uitgebreide en spoedige beantwoording vanuit het college. Afhankelijk van de antwoorden van het college gaan we vervolgstappen zetten.

Voorzitter, we kunnen geen begrotingsgesprekken voeren zonder stil te staan bij wonen. Vorige week hebben we een zeer informatieve sessie gehad met gemeenteambtenaren als ‘raadswerkgroep wonen’. Het onderzoek laat een duidelijk beeld zien. Het a.s. college moet een grote inhaalslag maken en meer, veel meer sociale huurwoningen bouwen dan in de huidige situatie gebeurt. Ook in de zogenaamde A- of B-locaties. Duurzame, toegankelijke, klimaat-adaptieve, groene en inclusieve wijken. Dat is ook de reden dat we de motie van de PvdA mede indienen. Hiermee hopen we dat onze inwoners de zekerheid krijgen van een dak boven hun hoofd en geen slachtoffer worden van aasgieren, in de vorm van speculanten, huisjesmelkers, gentrificatie óf, ja, mannen met dikke, rare, dure montuur brillen.

Voorzitter, dan 2 korte vragen, naar aanleiding van onze technische vragen. Voorzitter, onze mening over biomassa als duurzame energiebron is lang bekend. Een van onze technische vragen ging over biomassa en in het antwoord staat dat hout inderdaad wordt verbrand in de afvalenergie centrale. Onze vraag aan de wethouder: Kan de wethouder met een gerust hart en 100% zekerheid zeggen dat er geen bomen of snoeihout wordt verbrand in de afvalenergie centrale?

En mijn twee vraag gaat over schone lucht. Voorzitter, in Alkmaar hebben we een nota Luchtkwaliteit en die is ongeveer 10 maanden geleden verlopen. Wanneer kunnen we een actualisatie hiervan verwachten, en wanneer komt het Schone Lucht Akkoord bij de raad langs? Kan de wethouder hierop reageren?

Dan kom ik met een compliment aan het college voorzitter, voor de Oudorperhout. Zoals u wellicht ook weet is er vorig jaar een motie van ons met een grote meerderheid aangenomen, ‘Warm welkom voor de Grutto’. Voorzitter, we hebben hier en daar wat signalen ontvangen dat er in de afgelopen periode een samenwerking tussen stadswerk en de vrijwilligers van de stichtingen op gang is gekomen. Dat zien we als een eerste stap in de goede richting. We hopen dat deze samenwerking het komende jaar ook doorzet.

Voorzitter, op dit moment wordt in Glasgow, de 26ste klimaat conferentie gehouden. Het is voor ons onmogelijk om hier niet bij stil te staan. Maar om een juiste visie te kunnen te ontwikkelen op het fenomeen klimaatverandering, moeten we eerst een constatering maken. Voorzitter, in tegenstelling tot wat velen denken hebben we hier niet te maken met een meteorologisch probleem, maar met een systeemprobleem. Met andere woorden, zolang we ons economisch systeem niet veranderen van ‘extractie-consumptie-weggooien’ naar een circulaire versie, zullen we met dit probleem te maken krijgen. Want, eerlijk is eerlijk, veel van het beleid dat we van dag tot dag hier bespreken is alleen maar proberen het plafond te verhogen, terwijl we wateroverlast hebben. Misschien kunnen we in plaats daarvan de kraan dichtdraaien. En dat voorzitter, is een circulaire economie. Een paar weken geleden hebben we hier in deze zaal een informatiebijeenkomst gehad. Slechts 5 partijen waren hierbij aanwezig helaas. Bij ons weten, komt binnenkort circulaire economie op de agenda. Velen zullen het niet denken maar dit is eigenlijk een cruciaal onderwerp. We verwachten van het college een uiterst ambitieus beleidsstuk.

Voorzitter, wat betreft de klimaatverandering, wordt de situatie urgenter. Inmiddels hebben we stapels van wetenschappelijke rapporten, waarschuwingen van planbureaus, de Nederlandse Bank, de Raad van State, enz. enz. Inmiddels heeft het KNMI zijn prognoses voor zeespiegelstijging geactualiseerd. In hun eerste rapport over zeespiegelstijging gingen ze uit van 1 tot 1,3 meter. Vorige week kwamen ze met een nieuwe prognose: 1,2 tot 2 meter. En dit alles voorzitter, terwijl sommige landelijke politici blijven klinken als een kapotte plaat: “We moeten kunnen barbecueën, het moet haalbaar en betaalbaar zijn”. We vragen ons af wat betaalbaarder is, nu preventieve maatregelen nemen zodat het niet uit de hand loopt, of later proberen repressieve maatregelen te nemen terwijl het probleem exponentieel groter is. De Britten hebben een mooie uitdrukking hiervoor: “Penny wise pound foolish”. In dit kader, voorzitter, constateren we dat wij, PvdD Alkmaar, heel goed op de centen van Alkmaarders letten. Eigenlijk zijn wíj de begrotingshaviken. Én, voor iedereen die denkt ‘jonge, dat is allemaal ver van mijn bed’ … Nou, weer een herinnering van afgelopen zomer, wateroverlast in Zuid-Limburg. Er zijn dagen geweest waarin deze mensen plekken aangeboden hebben gekregen voor overnachting, in het westen van het land. We kunnen dit incident gerust als een voorbode van klimaat vluchtelingen noemen voorzitter. Een wake-up call, net als een kanarie in de kolenmijn. In dit kader, dienen wij ook de motie van GL ‘groen voor alle scholen’ mede in, want voorzitter, we hebben elke vierkant meter groen nodig.

Maar voorzitter, we kunnen mooie zonnige dagen tegemoet gaan. Diverse enquêtes laten zien dat Nederlanders zich juist wel zorgen maken om het klimaat. Maar ze willen ook de zekerheid dat de lasten eerlijk worden verdeeld. Met andere woorden; ze willen klimaatrechtvaardigheid. Ik wil alle collega fracties hier uitnodigen om over dit aspect van het klimaatdebat na te denken. Klimaatrechtvaardigheid zal in de a.s. periode als onderwerp vaker en vaker aan de orde komen. De opgave is groot maar absoluut niet onmogelijk. We kunnen herrijzen, als een feniks. Niet vanuit onze as uiteraard, maar vanuit onze passieve houding, vanuit het korte termijn denken en vanuit onverschilligheid. Laten we het doen, voorzitter. Laten we het doen voor de jongeren. Zij hebben de afgelopen 1.5 jaar, tijdens de mooiste/leukste periodes van hun leven, hun verantwoordelijkheid genomen. Laten ook wij onze verantwoordelijkheid nemen en knokken voor een leefbaar, sociaal en gezond Alkmaar.

2e termijn

Volgt.