Motie Agenda Duurzaam Alkmaar: Klimaat­recht­vaar­digheid

De gemeenteraad van Alkmaar in vergadering bijeen op 19 oktober 2023

Constaterende dat:

• Het tegengaan van klimaatverandering de grootste mondiale maar – op lange termijn – ook lokale uitdaging van de 21ste eeuw is;
• Pas bij een succesvolle transitie in meerdere gebieden – van economie tot ecologie, van mobiliteit tot energieopwekking – er van deze uitdaging overwonnen kan worden;
• Het van cruciaal belang is dat de inwoners bij deze transitie figuurlijk en letterlijk niet achtergelaten, vergeten en vermeden moeten worden;
• Het is weer van cruciaal belang is dat de transitie met een eerlijke en rechtvaardige manier plaatsvindt;

Overwegende dat:

• Een eerlijk en rechtvaardig klimaatbeleid ook als ‘klimaatrechtvaardigheid’ genoemd wordt; [1]
• Indien het rechtvaardig wordt uitgevoerd, en de lusten en de lasten van deze transitie eerlijk verdeeld worden, onder Nederlanders brede steun voor ambitieus klimaatbeleid bestaat; [2]
• Diverse adviesraden, waaronder Wetenschappelijk Raad voor Regeringsbeleid, eerder hebben aangetoond dat klimaatrechtvaardigheid het belangrijkste component van een succesvol en breed gedragen klimaat- en duurzaamheidsbeleid is; [3][4]

Verzoekt het college om:

1. Bij het verder ontwerp en de uitvoering van Agenda Duurzaam Alkmaar klimaatrechtvaardigheid als de belangrijkste pijler gebruiken en een centrale plaats in het beleidsproces geven.

En gaat over tot de orde van de dag.

Bronnen:

[1] Klimaatrechtvaardigheid is een term dat wordt gebruikt om de opwarming van de aarde te duiden als een ethische, politieke en juridische kwestie eerder dan een milieukwestie. Wikipedia

[2] ‘De Klimaatraadpleging’, de grootste enquête ooit over klimaatbeleid, die in 2021 uitgevoerd werd door TU Delft en Universiteit Utrecht met meer dan 10.000 Nederlanders, laat zien dat er een breed draagvlak is voor ambitieus klimaatbeleid, indien dit eerlijk en rechtvaardig wordt uitgevoerd. 4 punten kwamen als belangrijk volgens de inwoners van Nederland. TU Delft

1. Klimaatmaatregelen die de persoonlijke levenssfeer van burgers direct raken zijn pas acceptabel als andere maatregelen zichtbaar maximaal zijn toegepast en de overheid een streng beleid voert tegen grote vervuilende sectoren
2. Bescherm lage inkomens en voorkom dat de kloof tussen arm en rijk groter wordt
3. De vervuiler moet betalen
4. De baten van een maatregel moeten hoger zijn dan de kosten en er mag geen beter alternatief zijn

[3] Het onderzoek van WRR toont dat rechtvaardigheid, net als doelmatigheid en rechtmatigheid, een belangrijke pijler moet zijn van het Nederlandse klimaatbeleid. Het klimaat en het klimaatbeleid zullen de komende decennia veranderen. De CO2-uitstoot moet in 2050 teruggebracht zijn tot netto nul. Deze opgave gaat gepaard met hoge kosten. Als de verdeling van deze klimaatkosten niet als rechtvaardig wordt ervaren, dan komt het draagvlak voor het klimaatbeleid onder druk. WRR

[4] Uit onderzoek door I&O Research in opdracht van de WRR blijkt dat Nederlandse burgers een rechtvaardige verdeling van klimaatkosten belangrijker vinden dan maximale CO2-reductie. Rechtvaardigheid doet er dus toe voor het draagvlak en verdient een centrale plaats in het beleidsproces, zo stelt de WRR in het rapport "Rechtvaardigheid in klimaatbeleid over de verdeling van klimaatkosten". IOResearch