ABP blijft fossiel beleggen

Indiendatum: 3 dec. 2020

Schriftelijke vragen in het kader van artikel 42 RvO

Aan het college van burgemeester en wethouders te Alkmaar

Alkmaar, 3 december 2020

Betreft: Artikel 42 vragen over pensioenbeleggen bij fossiele bedrijve

Partij voor de Dieren Alkmaar heeft naar aanleiding van berichtgeving dat gemeente Alkmaar (de organisatie) veel tijd en middelen investeert in verduurzaming van haar CO2-voetafdruk vragen aan het college.

Gezien de gemeentelijke organisatie Alkmaar in 2024 59% minder CO2 wil uitstoten, waarvan 39% reductie directe uitstoot en 71% reductie indirecte uitstoot [1], kan onze fractie zich voorstellen dat daarbij ook de pensioenvoorziening van haar ambtenaren wordt heroverwogen. Ambtenaren die tijd, middelen en energie steken in verduurzaming moeten op dit moment tegelijkertijd verplicht pensioensparen bij Nederlands grootste pensioenfonds: het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP).

Uit analyse van diverse milieuclubs blijkt echter dat de fossiele investeringen van het ABP, op ramkoers liggen met de afspraken uit het klimaatakkoord [2]. De investering in fossiele industrie neemt niet af, maar juist toe. In mei 2020 publiceerde het ABP in hun verslag ‘Duurzaam en Verantwoord Beleggen’ dat het 17,4 miljard euro aan fossiele investeringen gedaan heeft, wat wereldwijd bijna 100 miljoen ton CO2 veroorzaakt [3]. Dat is ongeveer gelijk aan de halve koolstofuitstoot van heel Nederland.

De fossiele industrie is de grootste veroorzaker van de klimaatcrisis en door te blijven investeren in kolencentrales, olie- en gasvelden en pijpleidingen zetten de grote fossiele concerns als BP, Exxon en Shell de leefbaarheid van de planeet verder op het spel. Een recent voorbeeld daarvan is ook de investering van APB in het Russische bedrijf Norilsk Nickel, dat verantwoordelijk is voor de grote milieuramp waarbij 21.000 ton diesel weglekte en waardoor een gebied van 350 vierkante kilometer vervuild raakte [4]. Helaas staan bij de beleggingen van pensioenfondsen de kortetermijnwinsten boven de belangen van mens, dier en milieu. De Alkmaarse gemeenteraadsfractie van de Partij voor de Dieren stelt het college van B&W daarom de volgende vragen:

1. Is het College het met de Partij voor de Dieren eens dat de investeringen van het ABP diametraal tegenover de ambities van de gemeentelijke organisatie Alkmaar staan wat betreft het streven naar een CO2-neutrale organisatie?

2. Is het College het met de Partij voor de Dieren eens dat iedere keer wanneer een instelling of overheidsorgaan zijn band met de fossiele industrie doorbreekt zichtbaar wordt dat de maatschappelijke steun voor de fossiele industrie afbrokkelt en dat daarmee de macht van deze industrie verder kan worden doorbroken?

Tevens is beleggen in fossiele industrie riskant geworden voor lange termijn financieel rendement. Hiervoor ziet Partij voor de Dieren Alkmaar drie verklaringen:

Ten eerste, om de klimaatdoelstellingen te halen zal er in de nabije toekomst minder gebruik gemaakt moeten worden van fossiele energie. Ten tweede, wanneer klimaatdeadlines niet worden gehaald – zoals 50% koolstofreductie in 2030 – dan kan de overheid overgaan tot gedwongen sluiting van fossiele infrastructuur, zoals reeds al is gebeurd bij de Amsterdamse Hemwegcentrale [5]. Ten derde, traditioneel veilige aandelen in fossiele bedrijven als Shell zijn dit jaar gekelderd tot een historische dieptepunt, waar vele andere beleggingen de klap van corona reeds hebben verwerkt [6]. Op 27 april was de waarde van ABP's aandelen in fossiele brandstoffen 32% lager dan eind 2019, terwijl de waarde van ABP’s aandelen in de rest van de portefeuille slechts 11% lager was [7].

Mede dankzij de aanhoudende positie in fossiel kan het ABP dit jaar niet aan de wettelijke dekkingsgraad voldoen en dreigt binnenkort opnieuw een verlaging van pensioenen voor Alkmaarse ambtenaren [8].

3. Is het College het met de Partij voor de Dieren eens dat met de investeringen in de fossiele industrie mogelijk ook de pensioenen van ambtenaren van onze gemeente in gevaar kunnen komen?

4. Is het College het met de Partij voor de Dieren eens dat duurzaamheid en rendement elkaar niet uitsluiten?

In het klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat geldstromen moeten worden omgebogen zodat ze in lijn kunnen worden gebracht met de klimaatdoelstellingen uit het akkoord. Een mogelijke strategie zou kunnen zijn om ieder jaar de investering in fossiel met 10% af te bouwen en dat bedrag toe te voegen aan het (nu nog kleine) duurzame fonds. Daarmee realiseer je binnen 10 jaar geleidelijk aan afbouw in fossiel, en krijgen relatief kleine duurzame fondsen enorme structurele geldinjecties om te groeien.

Onderzoek van de RUG laat bovendien zien dat een portefeuille zonder fossiele energiebedrijven niet significant anders presteert dan een portefeuille mét. Het is dus goed om fossielvrij te investeren. [9]

5. Is het College het met de Partij voor de Dieren eens dat het ABP om bovenstaande redenen alleen bij niet-fossiele bedrijven zou moeten beleggen?

6. Is het College bereid ABP door middel van een brief te kennen te geven dat de gemeente Alkmaar wil dat ABP de beleggingen in kolen- olie en gasbedrijven zo snel mogelijk afbouwt en dat de gemeente zich daarmee als werkgever aansluit bij de groeiende groep pensioendeelnemers die wil dat het ABP stopt met de fossiele investeringen

[1] https://www.alkmaar.nl/actueel...
[2] https://www.rtlnieuws.nl/econo...
[3] https://www.rtlnieuws.nl/econo...
[4] https://gofossilfree.org/nl/ab...
[5]https://www.nrc.nl/nieuws/2019...
[6] https://www.hartvannederland.n...
[7] https://www.bothends.org/nl/Ac...
[8] https://www.nu.nl/economie/609...
[9] https://www.rug.nl/research/po...