Gaswinning Middelie

Indiendatum: 15 jun. 2023
Antwoorddatum: 11 jul. 2023

Geachte leden van de raad,

Het lid van de raad de heer K. Pinar heeft ons op 15 juni 2023 de volgende raadsvragen gesteld over gaswinning Middelie. In deze brief leest u onze reactie, overeenkomstig art. 42 Reglement van Orde voor vergaderingen van de raad.

Vraag 1
Commissie Mijnbouwschade behandelt schadeclaims. Op veel plekken bevalt dat slecht en in Groningen behandelt de IMG daarom de schades [2]. Het opzetten van een aparte commissie schuift de staatssecretaris af richting ‘decentrale overheden en de mijnbouwondernemers’.

Vindt u het de taak van Gemeente Alkmaar om de snelle en accurate schadeafhandeling te organiseren als schadegevallen gebeuren? Indien nee, waarom niet?

Antwoord
Nee, het organiseren van een schaderegeling voor gaswinning ligt bij de Rijksoverheid als vergunningverlenende instantie voor de gaswinning.
Het is niet bekend dat de Commissie Mijnbouwschade schades niet juist heeft afgehandeld. Uit het overzicht schademeldingen van de commissie Mijnbouwschade blijkt dat er in de periode 1 juli 2020 tot en met 31 mei 2023 geen schademeldingen uit Noord-Holland zijn ingediend.

De Commissie Mijnbouwschade is als onafhankelijke commissie opgericht om de schademelder te ontzorgen en schades af te handelen die verband houden met kleine gasvelden die honderden tot duizenden keren kleiner zijn dan het Groningerveld.Voor schades als gevolg van de gaswinning in Groningen is een aparte schaderegeling ingesteld, het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG).

Vraag 2
Bepaalde schade, waaronder waardedaling, moet rechtstreeks bij de NAM verhaald worden. Kunnen bewoners en bedrijven rekenen op een snelle en correcte afhandeling van deze eventuele schades?

Antwoord
Bewoners en bedrijven kunnen zich rechtstreeks richten tot de Commissie Mijnbouwschade. Zij helpen om schade door gaswinning vergoed te krijgen. Bij mijnbouwschade is het mijnbouwbedrijf op grond van deze regeling verplicht snel te betalen.

Vraag 3
Deelt u de zorgen van de andere regiogemeentes over aardbevingen en risico’s voor de natuur? Indien nee, waarom niet?

Antwoord
Nee, uit de adviezen van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en de beoordeling door de staatssecretaris van EZK blijkt dat de gevolgen voor het grondgebied van Alkmaar beperkt zijn met een beperkt seismisch risico en geringe bodemdaling als gevolg van de gaswinning.

Door de vaststelling van productie maxima wordt het seismisch risico beperkt, mede gelet op de bevolkingsdichtheid en de verspreide aanwezigheid van gebouwen in het gebied. De staatssecretaris heeft dit in het ontwerpbesluit opgenomen.

Vraag 4
Hoe past de extra gaswinning uit de Alkmaarse ondergrond, die ook nog eens extra CO2 bevat, in de CO2-voetafdruk en de duurzaamheidsambities van Alkmaar?

Antwoord
In Nederland is aardgas nog altijd nodig omdat Nederlandse huishoudens, bedrijven en industrie nog veel aardgas gebruiken. Andere energietoepassingen kunnen nog niet voldoen aan de vraag naar energie. Het is rijksbeleid dat mijnbouwbedrijven uit de bestaande kleine velden gas mogen winnen zolang dat veilig kan.Door in Nederland gas te winnen en minder gas te importeren wordt extra CO2 uitstoot voorkomen. Het gas uit de velden rond Middelie veroorzaakt niet meer uitstoot van CO2 dan geïmporteerd gas. In het ontwerpbesluit wordt aan de NAM opgelegd om inzichtelijk te maken op welke wijze de concentratie CO2 in het geproduceerde aardgas zo veel mogelijk gereduceerd kan worden om de uitstoot van CO2 verder terug te brengen.

Vraag 5
Deelt u onze zorgen en wilt u bij de staatssecretaris, mogelijk in gezamenlijk verband, erop aandringen om toch niet in te stemmen met het winningsplan?

Antwoord
Met de brief van 20 juni 2023 heeft het college zienswijzen ingediend op het ontwerp-instemmingsbesluit van de staatssecretaris. In de zienswijze wordt bij een bodemdaling aangestuurd om de NAM te verplichten beheersmaatregelen te treffen.

Vraag 6
Hoe groot schat u de kans dat risico’s van gaswinning, zoals bodemdaling en bodemtrilling, zich gaan voordoen? Waarop is dat gebaseerd?

Antwoord
Zie antwoord onder vraag 3.

Vraag 7
Heeft gemeente Alkmaar een calamiteiten-/herstelplan of een draaiboek indien schademeldingen van onze bewoners en/of ondernemers vanuit dit gebied binnenkomen? Indien nee, waarom niet?

Antwoord
De gemeente heeft geen specifiek plan voor schademeldingen. Zie antwoord onder vraag 1.

Vraag 8
Heeft het college in de afgelopen periode de bewoners en gebruikers in dit gebied (proactief) benaderd en geïnformeerd over de plannen van NAM/ministerie? Indien nee, waarom niet?

Antwoord
In het advies van 25 januari 2023 heeft het college aan de staatssecretaris gevraagd om de gemeente goed geïnformeerd te houden over alle ontwikkelingen van de gaswinning- en gasopslagactiviteiten in de omgeving van Alkmaar. We hebben nadien geen nieuwe ontwikkelingen over gaswinning of gasopslag ontvangen die aanleiding zouden geven om omwonenden te informeren. Het ministerie van EZK heeft in het kader van de procedure voor het winningsplan een informatieavond georganiseerd om omwonenden te informeren over het winningsplan.

Vraag 9
Deelt het college onze mening dat het college, ondanks reglementair/technisch juist handelen, de raad over dit verzoek had kunnen en misschien wel moeten informeren? Indien nee, waarom niet?

Antwoord
Uit zowel het ontwerpbesluit van de staatssecretaris als uit de adviezen van SodM en TNO blijkt dat de veiligheid voor omwonenden niet in het geding is met het geactualiseerde winningsplan. Voor Alkmaar geldt daarbij nog dat de gevolgen op haar grondgebied beperkt blijven met een beperkt seismisch risico en geringe bodemdaling van 2 cm. Op grond hiervan was er geen aanleiding om de raad over het gewijzigde winningsplan te informeren. De termijn van het college om advies uit te brengen maakt het bovendien lastig
dit aan de raad voor te leggen. Bovendien heeft de staatssecretaris het college verzocht bij de advisering op het winningsplan de bedrijfsgegevens in het winningsplan vertrouwelijk te behandelen en in het kader van de zorgvuldige besluitvorming stukken niet openbaar te maken.

Vraag 10
Is het college van plan bij een volgende soortgelijke casus, waarin een controversieel of beladen onderwerp speelt, de raad op eigen initiatief op tijd te informeren? Indien nee, waarom niet?

Antwoord
Ja, maar hierbij moet wel worden opgemerkt dat termijnen bij vergunningprocedures ervoor kunnen zorgen dat de raad achteraf wordt geïnformeerd.