Schrif­te­lijke vragen over uitbreiding melk­vee­hou­derij tot megastal in Oterleek

Indiendatum: 10 mrt. 2022
Antwoorddatum: 31 mei 2022

Beste leden van de raad,

De fracties PvdD en GroenLinks hebben ons op 10 maart 2022 vragen gesteld over de ontwerp
omgevingsvergunning voor Korte Molenweg 10 te Oterleek. In deze brief leest u onze reactie, overeenkomstig art. 42 Reglement van Orde voor vergaderingen van
de raad.

Vraag 1
In de ontwerp-Omgevingsvergunning staan verschillende ammoniakcijfers, zie blz. 11:

• huidige ammoniakemissie: 1.468 kg ammoniak/jaar;
• deze neemt bij de voorgenomen uitbreiding toe naar 3.017,5 kg ammoniak/jaar;
• reeds vergunde stikstofsituatie in 2014: 6.547,9 kg ammoniak/jaar;
• de emissie na de aangevraagde uitbreiding: 6.414,6 kg ammoniak/jaar.

Kan het college dit verduidelijken? Wat zijn nu de juiste cijfers? In de Natuurbeschermingswetvergunning 2014 staat 3.105 kg NH3/jr.

Antwoord
De vergunde ammoniakemissie in 2014 is 3.105 kg NH3/jaar en dat wordt in de nieuwe
situatie 3.017,5 kg NH3/jaar. Abusievelijk is in de ontwerp-Omgevingsvergunning (blz., 11)
sprake van een verschrijving. Dit wordt in het definitieve besluit hersteld.

Vraag 2
In de ontwerp-Omgevingsvergunning is te lezen dat op grond van intern salderen de
uitbreiding naar verwachting gerealiseerd kan worden. En dat de provincie Noord-Holland in het
kader van de Wet natuurbescherming het bevoegd gezag is. Kan het college bevestigen dat dit
intern salderen met latente ruimte betreft?

Antwoord
Nee, er is geen sprake van intern salderen met latente ruimte. Hiervan zou alleen sprake zijn
ingeval van een wijziging ten opzichte van de in 2014 op grond van de Wet
natuurbescherming vergunde situatie. De zinsnede uit de ontwerp-Omgevingsvergunning
over intern salderen is een verschrijving en wordt in het definitieve besluit hersteld.

Vraag 3
Heeft het college een overleg gevoerd met de provincie of zij van mening is dat de
aangevraagde uitbreiding kan worden gerealiseerd, o.a. op het punt van stikstof?

Antwoord
Ja, er is overleg gevoerd met de provincie. De aangevraagde uitbreiding is toegestaan op grond
van de in 2014 verleende en onherroepelijke vergunning op grond van de
Natuurbeschermingswet 1998, die onder de Wet natuurbescherming gerespecteerd moet
worden.

Vraag 4
Is het college bekend dat de rechtbank Oost-Brabant in de zaak over de Amercentrale in
Geertruidenberg heeft geoordeeld dat niet tot in het einde der dagen intern gesaldeerd
moet kunnen worden met de latente ruimte uit een oude vergunning, waarbij het stelde:
“zolang ongelimiteerd gebruik kan worden gemaakt van bestaande rechten uit het verleden
is het dweilen met de kraan open”?

Antwoord
Ja, daar zijn wij mee bekend. Anders dan bij de zaak over de Amercentrale is bij het
ontwerpbesluit geen sprake van intern salderen met latente ruimte, zie antwoord op vraag 2.

Vraag 5
a) Kent het college de uitspraak van minister van der Wal (Natuur en Stikstof): “Als we hele
oude vergunningen gaan afstoffen en die ruimte inzetten, dan doen we niks voor de natuur.
Dat noem ik de randjes opzoeken. Die tijd is voorbij.”
b) Wordt met deze vergunning de randjes opgezocht?

Antwoord
a). Ja, dat is ons bekend.
b). Nee. Het gaat om een omgevingsvergunning milieu voor een activiteit waarvoor in
2014 een vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 is afgegeven.

Vraag 6
Erkent het college dat bij de voorgenomen uitbreiding met bijna vier keer zoveel dieren de
feitelijke emissie en daarmee depositie op Natura 2000-gebied Eilandspolder toeneemt?

Antwoord
Ja, de feitelijke ammoniakemissie neemt toe van 1.468 kg ammoniak/jaar naar 3.017,5 kg
NH3/jaar. Uit de, bij de ontwerp-omgevingsvergunning gevoegde, Aerius-berekening blijkt
dat de activiteit leidt tot een extra stikstofdepositie van ten hoogste 0,3 mol per hectare per
jaar. Deze extra stikstofdepositie past binnen de ruimte die de vergunning uit 2014 biedt.

Vraag 7
Is het college het met ons eens dat zulke emissieverhogingen niet passen bij de
duurzaamheidsambitie van de gemeente en de provincie?

Antwoord
De verhoging van de ammoniakemissie is toegestaan op grond van de in 2014 verleende en
onherroepelijke vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998. Ambities van de
gemeente of de provincie hebben hier geen invloed op.

Vraag 8
Kan het college bevestigen dat zowel de rechtbank Noord-Nederland als de rechtbank
Midden-Nederland besluiten voor de uitbreidingen van veehouderijen hebben vernietigd,
omdat zij concluderen dat in verschillende wetenschappelijke rapporten twijfel is aan het
rendement van emissiearme technieken, zoals luchtwassers en emissiearme vloeren bij
melkveehouderijen (Rav-codes)?

Antwoord
Wij zijn bekend met de betreffende uitspraken.

Vraag 9
Erkent het college dat in de oude Natuurbeschermingswetvergunning is uitgegaan van de al
langer in twijfel getrokken emissiefactoren van Rav-codes en er dus een onjuist uitgangspunt
is gehanteerd?

Antwoord
De provincie is het bevoegd gezag van de in 2014 verleende en onherroepelijke vergunning
die op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 is afgegeven.

Vraag 10
Erkent het college dat wanneer het rendement van de voorgenomen staltechnieken
inderdaad (veel) lager is, de eerder vergunde stikstofruimte (2014) ruim wordt overschreden?
(nauwelijks verschil tussen de nu berekende ammoniakuitstoot en eerder vergund).

Antwoord
Het college is niet het bevoegd gezag voor het vergunnen van ammoniakdepositie op
Natura 2000-gebieden (zie antwoord op vraag 9).
Voor uw informatie: voor de activiteit milieu wordt bij de vergunningverlening in het kader
van de Wabo gekeken naar de nieuwste versie van de stalbeschrijving van het toe te passen
huisvestingssysteem. Als dit voldoet aan de eisen uit het Besluit emissiearme huisvesting is er
geen grond om de vergunning op dit punt te weigeren.

Vraag 11
Hoeveel dagen per jaar wordt de dieren van dit bedrijf weidegang geboden?

Antwoord
De dieren van dit bedrijf wordt 200 dagen per jaar weidegang geboden. Dit is meer dan de
minimale eis van 120 dagen per jaar.

Vraag 12
Wat is de voorkeur van het college: meer megastallen of een transitie van de
melkveehouderij naar grondgebonden en natuur inclusieve landbouw?

Antwoord
Als uit de aanvraag voor de omgevingsvergunning blijkt dat voldaan wordt aan wet- en
regelgeving kunnen wij als college de aangevraagde vergunning niet weigeren. Dit staat los
van een eventuele voorkeur van de gemeente.

Vraag 13
De inzet op een grondgebonden melkvee- en rundveehouderij is een van de drie pijlers
onder het mestbeleid van de toekomst, aldus de minister. Past de onderhavige uitbreiding
tot 375 koeien in dit landelijke beleid?

Antwoord
In bijlage 1 van de Omgevingsverordening NH2020 is een definitie opgenomen wat wordt
verstaan onder een intensieve veehouderij. De melkveehouderij valt niet onder deze definitie
en is daarmee op grond van de Omgevingsverordening een grondgebonden veehouderij en
past daarmee binnen het huidige landelijke beleid.

Vraag 14
Onderkent het college dat intensivering en schaalvergroting in de landbouw heeft
bijgedragen aan een afname van de biodiversiteit, het uitsterven van weidevogels en de
vervuiling van het milieu? Zo nee, op welke bronnen baseert het college zich? Zo ja, welke
conclusies verbindt het college daaraan?

Antwoord
Het college heeft hierbij geen rol. Aanvragen om omgevingsvergunningen worden door ons
getoetst aan de geldende wet- en regelgeving.

Vraag 15
Hoe geloofwaardig acht het college het dat voor het aanpakken van de stikstofcrisis aan de
ene kant veehouderijen met miljoenen euro’s aan belastinggeld worden opgekocht, en
tegelijkertijd nog nieuwe megastallen mogen worden gebouwd?

Antwoord
Wij hebben hierbij geen rol. Aanvragen om omgevingsvergunningen worden door ons
getoetst aan de geldende wet- en regelgeving.

Vraag 16
Heeft het college een overleg gevoerd met de provincie over al of niet strijdigheid van de
uitbreidingsplannen van de melkveehouderij met de OVNH 2020?

Antwoord
Nee, het bouwplan past binnen de (afwijkings)mogelijkheden die het bestemmingsplan biedt.

Vraag 17
Hoe past de megastal met een stal van 50 bij 95 meter en 11,5 meter hoog volgens het college
binnen de Kernkwaliteit ‘Openheid en vergezichten’ van het Bijzonder Provinciaal Landschap
Schermer (BPL Schermer)?

Antwoord
Het BPL Schermer is niet relevant. Het bouwplan past binnen de (afwijkings)mogelijkheden die
het bestemmingsplan biedt.

Vraag 18
Is het bedrijf in de huidige bedrijfsvoering grondgebonden en welke definitie hanteert de
gemeente voor grondgebondenheid melkveehouderijen?

Antwoord
Ja, zie het antwoord bij vraag 13.

Vraag 19
Zou het bedrijf na de aangevraagde uitbreiding naar 375 melkkoeien en 200 vrouwelijk
jongvee (nog) grondgebonden zijn?

Antwoord
Ja, zie het antwoord bij vraag 13.

Vraag 20
In het ter plaatse geldende “Bestemmingsplan landelijk gebied 2014” staat: “ten aanzien van de
bestaande intensieve veehouderij (pluimveehouderij te Grootschermer) geldt dat recentelijk
(2011) planologische uitbreidingsruimte is gecreëerd. Dit wordt in het bestemmingsplan
overgenomen. Het is niet de verwachting dat in de nabije toekomst verdere uitbreidingsruimte
nodig is. Verdergaande uitbreidingsruimte zal daarom niet worden geboden.”
Inmiddels valt niet-grondgebonden melkveehouderij ook binnen de definitie Intensieve
veehouderij (OVNH 2020). Past het volgens het college om de uitbreiding van de
melkveehouderij toe te staan, gelet op deze tekst in het vigerende bestemmingsplan?

Antwoord
Ja, er is hier geen sprake van een intensieve veehouderij maar van een grondgebonden
veehouderij, zie het antwoord bij vraag 13. De tekst uit het bestemmingsplan heeft alleen
betrekking op de pluimveehouderij te Grootschermer.

Vraag 21
De bedoelde gronden hebben in het ter plaatse geldende bestemmingsplan “Landelijk gebied
2014”, de bestemming ‘Agrarisch met waarden - Cultuurhistorie’ en de dubbelbestemming
“Waarde - Archeologie 2 en 4”. Op gronden met de dubbelbestemming “Waarde-Archeologie 2
en 4” mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd met een
bouwhoogte van ten hoogste 3,00 meter. De ontwerp-Omgevingsvergunning is tevens onder
meer een wijziging van de bouwhoogte op dit punt, naar 11,5 meter. Een motivering om een
afwijking van 3 meter naar 11,5 meter bouwhoogte toe te staan ontbreekt in de ontwerp-
Omgevingsvergunning. Kan het college alsnog deze onderbouwing geven?

Antwoord
Uit archeologisch onderzoek is gebleken dat er als gevolg van het bouwplan geen
archeologische waarden worden aangetast. Dit maakt dat voor de beoordeling van het
bouwplan gekeken wordt naar de bouwregels Agrarisch met waarde – Cultuurhistorie. Op grond
van die bouw- en afwijkingsregels wordt het bouwplan mogelijk gemaakt.

Vraag 22
Hoe oordeelt het college zelf over de onderbouwing voor een afwijking van 10 meter
bouwhoogte van de stal naar 12 meter dat “de hoogte toename van 2,00 meter in het niet valt
bij de toename in lengte”?

Antwoord
Anders dan in de vergunning is opgenomen bedraagt de hoogteoverschrijding geen 2,00 meter
maar 1,36 meter. Het bestemmingsplan biedt de mogelijkheid om af te wijken tot een
bouwhoogte van maximaal 12,00 meter. In het kader van de beoordeling van de aanvraag moet
ook aan deze mogelijkheid worden getoetst. De verhoging is noodzakelijk vanwege het concept
van de stal en de daarvoor noodzakelijke inrichting. De verhoging van 10 naar 11,36 meter leidt
niet tot een stedenbouwkundig onaanvaardbaar bouwplan. In vergelijking met de hoogte die
op grond van het bestemmingsplan al mogelijk is, is de gevraagde bouwhoogteoverschrijding
niet onevenredig en is deze niet in strijd met een goede ruimtelijke ordening.

Vraag 23
Ingevolge de Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) moet de afstand tussen een stal met
melkkoeien en een burgerwoning minimaal 50 meter zijn. Deze afstand geldt voor woningen
buiten de bebouwde kom. In deze casus ligt op 39 meter een burgerwoning (zie de
Situatietekening bij de aanvraag en tekst in de ontwerp-Omgevingsvergunning). Volgens de
gemeente bevindt zich echter geen emissiepunt van de stal binnen 50 meter. Dit is
opmerkelijk, want de grote ligboxstallen zijn veelal over de hele lengte natuurlijk
geventileerd, met ‘open zijden’. Als dit het stalsysteem is, is de afstand 39 meter, en niet 50
meter en voldoet het niet aan de stanknorm. Los daarvan staat in de wet dat de afstand geldt
vanaf de stal. Voldoet het bedrijf in de voorgenomen uitbreidingssituatie volgens het college
aan de Wgv?

Antwoord
Ja, het voldoet aan de Wgv. De betreffende zijkant van de te realiseren ligboxenstal wordt
niet geheel open uitgevoerd.

Vraag 24
Is het college voornemens om de klimaatdoelstellingen die vanuit de overheid via de RES-
gebieden zijn opgelegd te behalen?

Antwoord
Ja, de gemeenteraad heeft de RES op 24-6-2021 vastgesteld. Dit besluit voeren wij uit.

Vraag 25
Is het college bekend met het gegeven dat (intensieve) landbouw en veeteelt volgens het 5e
IPCC rapport uit 2014 de grootste bijdrage levert aan de opwarming van de aarde?

Antwoord
Ja, wij zijn bekend met de hoofdconclusie uit het rapport dat de invloed van de mens op het
klimaatsysteem evident is.

Vraag 26
De vergunning stamt uit 2014, de klimaatakkoorden van Parijs stammen uit 2015. Sindsdien
zijn er beleidsmaatregelen uitgezet en afgekondigd om de doelstellingen uit deze akkoorden
te kunnen behalen. Een van deze maatregelen is een reductie van methaanuitstoot door de Nederlandse landbouw met 2,1 Mton, waarvan 0,8 Mton door de melkveehouderij, tot 2030.

Methaan (CH4) is 25 keer sterker als broeikasgas dan koolstofdioxide en heeft volgens
wikipedia reeds 0,5 graad van de 1,1 °C bijgedragen aan de opwarming van de aarde. Een koe
stoot gemiddeld ongeveer een halve kilo methaan uit per dag. Is het college het met ons
eens dat deze forse toename in methaanuitstoot via de verouderde vergunde uitbreiding
niet te rijmen valt met de doelstellingen m.b.t. reductie van methaanuitstoot door de
landbouwsector?

Antwoord
De aangevraagde uitbreiding is toegestaan op grond van de in 2014 verleende en
onherroepelijke vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998, welke vergunning
onder de Wet natuurbescherming gerespecteerd moet worden.

Vraag 27
Voor elke kilo vlees dient er ongeveer 3 tot 10 kilo plantaardig voedsel verbouwd te moeten
worden. In het geval van rundvee is dit aan de hoge kant van deze schatting, dus richting de
10 kilo. Hiervoor moet veel kostbare landbouwgrond gebruikt worden welke anders gebruikt
zou kunnen worden voor natuur of landbouw t.b.v de voedselvoorziening van de bevolking
i.p.v. vee. Is het college het eens met het gegeven dat het houden van vee een groter beroep
doet op deze kostbare landbouwgrond dan andere vormen van landbouw?

Antwoord
Dit is niet aan het college. Zie antwoord op vraag 13.

Vraag 28
Past een verviervoudiging van het aantal te houden runderen dan in het plaatje van
duurzaam en efficiënt omgaan met onze kostbare landbouwgrond, mede in het kader van de
beoogde klimaatdoelstellingen?

Antwoord
Dit is niet aan het college. Zie antwoord op vraag 13.

Vraag 29
Wanneer is het wegdek van de Korte Molenweg voor het laatst vervangen?

Antwoord
Dit is niet bekend. Deze gegevens zijn geen onderdeel geweest bij de overdracht van de wegen
van HHNK naar Alkmaar.

Vraag 30
Is het college bekend met de slechte staat van het wegdek van de Korte Molenweg?

Antwoord
Ja, daar is het college mee bekend.

Vraag 31
Wat zijn de gemeentelijke kosten voor het onderhoud van de wegen en dijken (Slingerdijk) nu
en in de toekomst wanneer het zware verkeer over de Korte Molenweg door deze
uitbreiding zal toenemen i.v.m. de aanlevering van voedsel voor het vee en de afvoer van melk
en dieren t.b.v. vleesverwerking?

Antwoord
Als genoemd in het raadsmemo Veiligheid buitenwegen d.d. 14-12-2021 Veiligheid
buitenwegen (raadsinformatie.nl) staat de Slingerdijk op het Investeringsprogramma 2022.
Toename van zwaar verkeer (2%/10 jaar) is in deze rekenslag meegenomen. In 2023 en verdere
jaren willen we nog meer dijken aanpakken. Nader onderzoek in de voorbereidingsfase moet
uitwijzen welke aanpak aangewezen is en welke kosten daarmee gemoeid zijn.

Vraag 32
Leidt deze toename van het zware verkeer tot mogelijke gevaarlijke situaties m.b.t. de staat van
de dijken waaraan dit bedrijf gelegen is?

Antwoord
De toename van het aantal verkeersbewegingen die de uitbreiding van de melkveestal teweeg
brengt is minimaal ten opzichte van het huidige aantal verkeersbewegingen op de omliggende
wegen.

Vraag 33
Het voorgaande overziende, is het college bereid de ontwerp-Omgevingsvergunning in te
trekken?

Antwoord
Nee, er moet een besluit worden genomen op de aanvraag.