Red kikkers en padden uit de put

Straatkolken – in de volksmond ‘rioolputten’ genoemd – zijn een dodelijke val voor amfibieën. Rond de 1 à 2 miljoen kikkers, padden en salamanders belanden er jaarlijks in. Uit de put klimmen lukt niet, omdat de wanden van zo’n rioolput hoog en glad zijn. Daardoor sterven de diertjes binnen afzienbare tijd door verdrinking, uitdroging of voedselgebrek. Dat gebeurt niet alleen massaal tijdens de paddentrek - als ze zich van hun overwinteringsplek verplaatsen naar de voortplantingswateren - maar ook daarna. Onderzoek laat zien dat dieren van februari tot november op zoek naar water, verkoeling of voedsel op pad gaan. Ze volgen de hoge stoepranden – waar ze niet tegenop kunnen klimmen – en vallen vervolgens in de langs de randen aangebrachte rioolputten. Vooral de gewone pad, de bruine kikker en de watersalamander worden in het riool teruggevonden. Maar ook zwaar beschermde soorten zoals de kamsalamander en de rugstreeppad.

In december 2023 verscheen het jaarlijkse overzicht van Stichting Ravon – die zich o.a. bezighoudt met amfibieën – waaruit blijkt dat vooral de algemene soorten zoals de pad en de kikker enorm achteruitgegaan zijn in aantallen. En dat is uiterst zorgwekkend. Zowel in het water als op het land zijn amfibieën onmisbaar in de natuurlijke voedselketen; zonder amfibieën is de kans groot dat complete ecosystemen instorten.

Het behoud van biodiversiteit is een hoofdpijndossier in Nederland. Nergens in Europa gaat het zo slecht met plant- en diersoorten. Het lukt in Nederland nog steeds niet om verouderde doelen te halen, terwijl er al nieuwe zijn geformuleerd. Voor de Partij voor de Dieren is dat geen reden om lijdzaam af te wachten. We roepen al jaren dat alle kleine bee(s)tjes helpen, daarom blijven we pleiten voor simpele maatregelen die lokaal veel effect kunnen hebben.

Om die reden dienen we op 25 januari 2024 in de Raad een motie in om te onderzoeken op welke plekken kikkers en padden uit de put kunnen komen met een zogenoemde amfibieëntrap. Zo’n trap is een simpele constructie die wordt aangebracht in een rioolput, waardoor amfibieën er op eigen kracht uit kunnen klimmen. Deze door Stichting Ravon aangedragen oplossing is al op twee plekken in Alkmaar geïnstalleerd, mét positieve resultaten. We zouden graag zien dat er onderzocht wordt op welke locaties deze oplossing nog meer geschikt is en daarbij niet alleen te kijken naar de stad Alkmaar, maar ook naar de omliggende dorpen en kernen.

Het aanbrengen van amfibieëntrappen in bestaande rioolputten kan heel veel kikkers, padden en salamanders van een nare dood redden. Het zou echter nog veel beter zijn als dergelijke constructies standaard ingebouwd worden in nieuw aan te leggen riolering. Tot het zo ver is, kun je als burger je eigen kleine beetje bijdragen. Op padden.nu en ravon.nl lees je hoe je amfibieën een handje kunt helpen tijdens de aankomende paddentrek en daarna; in je eigen tuin, je straat en je buurt